Autor: tosiek86

(red.) Adamowska Lucyna, Uszyńska-Jarmoc Janina

Rok wydania: 2005

Liczba stron: 249

ISBN 83-921930-1-6

cena 30 zł

Pokłosiem konferencji zorganizowanej przez NWSP w maju 2005 roku stała się publikacja pod redakcją Lucyny Adamowskiej, Janiny Uszyńskiej-Jarmoc „Dobro dziecka w rodzinie”. W jakim zakresie w wieku XXI może się urzeczywistniać dobro dziecka? Jakie są podstawowe warunki jego realizacji? Prezentowane opracowanie stało się próbą poszukiwania odpowiedzi na te pyta­nia.

Część pierwszą noszącą tytuł „Szanse wychowawcze oraz zagrożenia we współczesnej rodzinie” rozpoczynają rozważania Jadwigi Izdebskiej, która ukazuje dwa obli­cza dzieciństwa: jedno – dzieciństwo nowych szans rozwojowych, w którym dziecko doświadcza jego radości, dobra oraz drugie – dzieciństwo zniewolone, osamotnione, w którym dziecko doznaje wiele krzywdy, bólu, niesprawiedliwo­ści będąc całkowicie bezbronnym, bezsilnym wobec problemów, które stwarza mu świat ludzi dorosłych.

Do dóbr, które dziecko otrzymuje od rodziny należy wychowanie. Teresa Kukołowicz kieruje uwagę na potrzebę wspomagania rodziców w za­pewnieniu dziecku dobrego wychowania już od najwcześniejszej fazy jego roz­woju.

Tekst autorstwa Andrzeja Olubińskiego traktuje o takiej formie dysfunkcjonalności społeczno-wychowawczej rodziny, która przejawia się w stosowaniu wobec dziecka przemocy oraz życiu charakterystycznym dla sierot społecznych. Przy uruchamianiu wielopoziomowej pomocy zadaniem pierwszoplanowym byłoby odwrócenie dotychczasowych proporcji między działalnością ratowniczą a profilaktyczną.

W kolejnym artykule Andrzej Proniewski analizuje w kontekście współcze­snego społeczeństwa okoliczności życia rodziny, która ciągle jest najlepszym źródłem doskonalenia kapitału możliwości i umiejętności, których nośnikiem jest dziecko.

Autorki kolejnych trzech tekstów skupiają również uwagę Czytelnika na sposobach zabiegania o dobro dziecka przez jego najbliższe środowisko. I tak, Agnieszka Iłendo-Milewska podkreśla kluczową rolę rodzica jako osoby wspomagającej dziecko w rozwoju, którego zadaniem jest tworzenie warunków umożliwiających dziecku osiągnięcie pełnej dojrzałości fizycznej, psychicznej, społecznej i duchowej.

Z kolei Agata Jacewicz kieruje szczególną uwagę na potrzeby psychiczne dziecka w wieku przedszkolnym i młodszym szkolnym oraz rolę dorosłych w ich zaspokajaniu. Autorka podkreśla, jak ważna jest od­powiednia postawa osób wychowujących dziecko wobec jego potrzeb. Niezaspokojenie potrzeb dziecka lub nieprawidłowa ich realizacja mogą być przyczy­ną zaburzeń rozwoju osobowości, mogą też prowadzić do nerwic czy frustracji, do trudności wychowawczych.

Natomiast Elżbieta Jaszczyszyn opisuje dwie metody wy­chowania (modelową i zadaniową), które stosowane poprawnie przez rodziców zwiększają prawdopodobieństwo osiągnięcia sukcesu wychowawczego.

W drugiej części książki znalazły się teksty, w których problematyka dobra dziecka rozpatrywana jest z punktu widzenia różnych dyscyplin naukowych i perspektyw metodologicznych. Autorzy poszukują w nich odpowiedzi m.in. na pytania: jak pojmowano dobro dziecka w wiekach minionych i jak pojmuje się je we współczesnej rodzinie polskiej. Poszukują również odpowiedzi, jakie są przejawy i uwarunkowania „dobra” tkwiące w samym dziecku, w jego rodzinie i w szkole. Wydaje się tu być cenne to, że problemy dobra dziecka przedstawia­ne są z różnych punktów widzenia: samych dzieci (Wróblewska), rodziców (Głoskowska-Sołdatow, Dudel), pedagogów (Uszyńska-Jarmoc, Sosnowski), historyków ( Kulesza-Woroniecka, Winiarz).

Problem spostrzegania dobra dziecka w rodzinie i szkole, w aspekcie wizji rodziców odnośnie aksjologicznej sylwetki dziecka, podejmuje Małgorzata Gło­skowska-Sołdatow. Na podstawie analizy badań własnych Autorka rysuje oczekiwany model osobowy dziecka ujmowany w aspekcie cenionych przez rodziców wartości.

Problematyka różnic obrazu dziecka kontynuowana jest w kolejnym tek­ście, opracowanym przez Janinę Uszyńska-Jarmoc. Autorka analizuje w nim różne możliwe konsekwencje dla kształtowania się obrazu JA dziecka, jego tożsamości indywidualnej i społecznej oraz poczucia własnej wartości.

Następnie Barbara Dudel, dokonuje analizy treści programowych dotyczących współczesnej rodziny, które proponowane są do realizacji we współczesnych podręcznikach kształcenia zintegrowanego. Autorka prezentuje te treści, które z założenia miałyby umożliwiać wspieranie rodziców w realizacji funkcji edukacyjnych. Na podsta­wie własnych badań empirycznych przedstawia perspektywę rodziców odnośnie treści programowych oczekiwanych i akceptowanych przez nich do realizacji w szkole w ramach zajęć zintegrowanych.

Perspektywa dziecka odnośnie wychowania w rodzinie rozpatrywana jest w tekście napisanym przez Monikę Wróblewską. Autorka wychodzi z założenia, że postępowanie rodziców wpływa na rozwój dziecka w takim stopniu, w jakim ono je odbiera. Stąd percepcja postaw rodziców jest ważniejsza niż same posta­wy. Autorka podaje przykłady sposobów analizy i interpretacji rysunku projek­cyjnego rodziny.

Trzecią część opracowania zatytułowaną Instytucje wspierające dziecko i rodzinę inauguruje artykuł Agaty Popław­skiej zdaniem, której „Kapitalne prawo rodziców do wychowania dziecka może być wspierane przez rozmaite formy współpracy rodziców z nauczycielem, a w szczególności przez dopuszczenie rodziców do uczestnictwa w działalności szkoły”. Egzemplifikacją takiego współdziałania nauczycieli, rodziców i uczniów są szkoły Spo­łecznego Towarzystwa Oświatowego, które sprzyjają rozwojowi ucznia i służą jego dobru. Dzięki atmosferze dialogu możliwa jest efektywna współpraca całej społeczności szkolnej.

Są sytuacje w życiu rodziny, które skłaniają do szukania kompetentnej po­mocy z zewnątrz. O wczesnej, wielospecjalistycznej i kompleksowej pomocy dziecku niepełnosprawnemu i jego rodzinie pisze Jolanta Szada – Borzyszkowska. Autorka omawia cele i zadania wczesnej terapii oraz formułuje warunki jej skuteczności.

Z kolei, tekst autorstwa Anny Nosek dotyczy sposobów udzielania pomocy terapeutycznej tym dzieciom, które dobra w rodzinie z różnych względów nie doświadczają. Autorka, na podstawie analizy kilku utworów, pokazuje możliwe sposoby wyko­rzystania ich terapeutycznej, ale również i profilaktycznej funkcji. Pokazuje, jak literatura dziecięca (głównie baśnie) może pomóc rodzicom w rozpoznawaniu i przezwyciężaniu przez dziecko wielu psychologicznych problemów, z którymi boryka się i nie umie sobie samo z nimi poradzić.

Anna Tuszyńska omawia innowacyjny program wczesnej profilaktyki za­grożeń dzieci. Jest to program „Bezpieczny przedszkolak” realizowany przez Komendę Wojewódzką Policji w Białymstoku.

Treść artykułu Lucyny Adamowskiej dotyczy problemów polskiej polityki społecznej realizowanej na rzecz dobra dziecka i rodziny.

Natomiast tekst Kata­rzyny Laskowskiej, koncentruje się wokół problemu ochrony dziecka i rodziny analizowanego w świetle kodeksu karnego Federacji Rosyjskiej.

– ze Wstępu Lucyny Adamowskiej, Janiny Uszyńskiej-Jarmoc

(red.) Popławska Agata

Rok wydania: 2005

Liczba stron: 111

ISBN 83-921930-0-8

cena 15 zł

Tocząca się reforma budzi żywe zainteresowanie środowiska naukowego NWSP, które podejmuje próbę ewaluacji zachodzących zmian i wskazywania sposobów optymalizacji tego procesu.

Autorzy, którzy przyjęli zaproszenie do dyskusji o dylematach reformowanej szkoły, rozważali zmiany zachodzące zarówno w teorii jak i praktyce edukacyjnej. Pokłosiem tej debaty stała się książka pod redakcją Agaty Popławskiej „Dylematy reformowanej szkoły w XXI wieku”.

Inaugurując naukową dysputę Urszula Ostrowska dokonała uporządkowania dotychczasowej wiedzy o licznych reformach edukacyjnych. Wskazała na złożoność procesu reformowania i jego zależność od licznych uwarunkowań. Przypomniała, iż międzynarodowe raporty akcentują wymiar światowy problemów pojawiających się na drodze reformowania oświaty.

Realizowana obecnie reforma edukacyjna łączy podmiotowość uczniów z ich samodzielnością, aktywnością i refleksyjnością dotyczącą siebie i otaczającego świata. Obraz JA, twórczość, i podmiotowość stały się przedmiotem artykułu Janiny Uszyńskiej–Jarmoc.

Próbę krytycznego spojrzenia na urzeczywistnianie idei podmiotowości ucznia na różnych szczeblach kształcenia reformowanej szkoły podjęła Agata Popławska, która teoretyczne rozważania wzbogaciła empiryczną ilustracją.

Licznym problemom sprostać może tylko nauczyciel twórczy, wielostronnie kompetentny, odpowiednio przygotowany pod względem zawodowym.

Profesjonalizm nauczyciela stał się przedmiotem refleksji poczynionej przez Elżbietę Jaszczyszyn. Rozważania o statusie zawodowym nauczycieli i wymogach stawianych tej grupie zawodowej Autorka zaprezentowała na tle systemu doskonalenia zawodowego nauczycieli w Polsce.

Nauczyciele zadecydują o sukcesie reformy programowej. To od nich zależeć będzie w jakim stopniu skorzystają z danej im swobody i wybiorą najlepszy dla swoich uczniów program kształcenia. Tej istotnej kwestii poświęcony jest artykuł Barbary Dudel i Małgorzaty Głoskowskiej-Sołdatow, które przedstawiły program kształcenia jako istotny wyznacznik kierunku pracy nauczyciela oraz przybliżają kryteria oceny programów. Cenne uzupełnienie wywodów teoretycznych tworzy zaprezentowany przez Autorki materiał empiryczny.

Integracja treści kształcenia to ważne założenie reformy systemu edukacji. Ścieżki edukacyjne obok koncepcji nauczania zintegrowanego, umożliwiają realizację tego postulatu. Zdaniem Aliny Szwarc-Adamiuk ścieżki międzyprzedmiotowe stają się jednym z wyznaczników nowoczesnego kształcenia. Autorka zwróciła szczególną uwagę na edukację czytelniczą i medialną, które ciągle jeszcze stanowią wyzwanie dla reformowanej szkoły.

Za niezbędny warunek optymalizacji procesu kształcenia należy uznać uzyskanie informacji, na ile są efektywne działania podejmowane przez jego uczestników. Ocenianie w reformowanej szkole stało się przedmiotem rozważań Moniki Zińczuk. Autorka poszukiwała odpowiedzi na pytanie, czym jest ocenianie i jakie powinno pełnić funkcje, traktując proces oceniania jako system informacyjno-motywujący.

Potwierdzeniem jak niezwykle problematyczne są zagadnienia związane z ocenianiem zewnętrznym, a szczególnie z nowym egzaminem dojrzałości może być artykuł Katarzyny Borawskiej-Kalbarczyk i Agaty Popławskiej, który stanowi próbę odzwierciedlenia nastrojów i opinii środowiska uczniów i nauczycieli w przededniu Nowej Matury.

W kolejnym tekście Autorki Monika Zińczuk i Alina Szwarc–Adamiuk zaprezentowały działania podjęte przez Niepaństwową Wyższą Szkołę Pedagogiczną w Białymstoku na rzecz twórczego namysłu nad reformowaną szkołą.

– ze Wstępu Agaty Popławskiej

(red.) Zaniewska Teresa

Rok wydania: 2005

Liczba stron: 153

ISBN 83-921930-5-9

cena 31 zł

Publikacja porusza wybrane problemy edukacji międzykulturowej w aspekcie historycznym i współczesnym. Prezentowane tu artykuły są mniej lub bardziej szczegółowe, zróżnicowane tematycznie, lecz wszystkich tu obecnych autorów łączy troska o jakość nowych kontaktów z ludźmi innych narodów, kultur, wiar i języków.

Monika Wróblewska w tekście zatytułowanym Razem – Osobno. Poszukiwanie tożsamości w odmienności kulturowej przekonuje czytelnika, że RAZEM nie stanowi zagrożenia dla OSOBNO, nie jest także jego zaprzeczeniem Zdaniem autorki jest możliwością, propozycją, otwarciem na inność, na rozwój. Choć być może nie dają one poczucia bezpieczeństwa, stwarzając nowe relacje, to jednak dzięki nim człowiek może rozwijać się, wnosić swój własny, indywidualny, niepowtarzalny wkład w ten rozwój.

Polsko-tatarskie związki kulturowe zostały zaprezentowane w artykule Teresy Zaniewskiej. Jak wskazuje autorka „Tatarzy, którzy przez wieki tak pięknie Rzeczypospolitej służyli radą i swą walecznością, są po dziś dzień cenną złotą nicią w arrasie. Ich obecność do dnia dzisiejszego inkrustuje kulturę polską.” Skłania to do głębszej refleksji nad biegiem dziejów, spotkaniem narodów i kultur, wiar i języków w budowaniu ludzkiej communio.

W kolejnym tekście Selim Chazbijewicz charakteryzuje edukację kulturową na przykładzie asymilacji i akulturacji grupy etnicznej polskich Tatarów.

Następnie Tadeusz Karabowicz w swoim artykule przedstawia literaturę ukraińską tworzoną przez poetów i pisarzy ukraińskich mniejszości narodowej w Polsce, którzy pisali w języku ukraińskim, aktywnie włączając się w życie spo­łeczności mniejszościowej.

Relację o tym jak odbywa się edukacja międzykulturowa w ramach programu MŁODZIEŻ odnajdujemy w tekście Ewy Romanowskiej, w opinii której program ten w sposób istotny dopełnia edukację formalną organizowaną w ramach systemu szkolnego. Poza kształtowaniem postawy człowieka „uczącego się przez całe życie”, wyzwala cieka­wość poznawczą charakteryzującą ludzi aktywnych, uczy zaradności, rozwija kompetencje promujące aktywną postawę obywatelską. Pełni również istotną rolę w kształ­towaniu postaw tolerancji oraz zwalczaniu stereotypów i uprzedzeń w myśleniu młodych ludzi.

W kolejnym tekście Mariusz Bałakier opisuje postawy Polaków wobec Żydów w świetle obecnych przemian polityczno – społecznych. Odnajdziemy tu wyjaśnienie takich pojęć jak antysemityzm, filosemityzm oraz szczegółowa charakterystykę ich wskaźników.

Alla Danilenko w artykule Źródła osobliwości przedstawienia międzykulturowego, omawia wyniki badań młodzieży akademickiej, których celem była ocena poziomu wiedzy o kulturze i osobliwościach naszych sąsiadów, określenie tendencji w zakresie utożsamiania lub przeciwstawiania samego siebie innym, charakterystyka funkcjonujących stereotypów, w znacznym stopniu decydujących o sposobach i treściach postrzegania międzykulturowego.

Z tekstu Urszuli Markowskiej dowiadujemy się jak przebiega edukacja Pigmejów Bayaka w regionie Sangha Mbaere w Republice Środkowoafrykańskiej. Zdaniem autorki szkoła prowadzona metodą ORA staje się łącznikiem umożliwiającym tej pierwotnej wspólnocie jak najmniej bolesne pokonanie dystansu dzielącego ją od innych plemion i społeczności lokalnych Afryki, tak aby mogła podmiotowo uczestniczyć w procesie, którego celem jest przetrwanie, polepszenie życia, zdrowia i uzyskanie statusu obywateli świata.

– z recenzji Teresy Zaniewskiej

(red.) Wiśniewski Bernard, Fehler Włodzimierz

Rok wydania: 2006

Liczba stron: 189

ISBN 83-921930-6-7

cena 28 zł

Treści opracowań (…) autorów są zgodne z aktualnymi poglądami dotyczącymi współczesnego postrzegania bezpieczeństwa i obronności państwa. Stanowią platformę wypowiedzi w zasadniczym obszarze dla uczestników konferencji, tj. edukacji obronnej. Recenzowane opracowania wskazują na znacznie rozszerzający się zakres pojęciowy obszarów „bezpieczeństwo” i „obronność” oraz prezentują zasadnicze problemy zagrożeń dotyczących ich pogranicza. Czynią zatem właściwą podstawę do rozważań kolejnych autorów. Podkreślić należy także, że recenzowane referaty charakteryzują się swobodą a jednocześnie poprawnością metodologiczną wypowiedzi. Zauważyć jednocześnie należy, ze wyżej wymienione referaty poparte są wnioskami z badań prowadzonych w zakresie bezpieczeństwa państwa, w których uczestniczyli autorzy recenzowanych opracowań.

– z recenzji prof. dr hab. Waldemara Kaczmarka

Współczesne i prognozowane zagrożenia dla bezpieczeństwa państwa wymuszają prowadzenie intensywnych badań nad źródłami ich powstawania, skutecznymi formami i metodami ich wykrywania, monitorowania, ograniczania lub likwidacji. Na tym tle, szczególną rolę zaczynają odgrywać szkoły (w tym wyższe), które są zdolne kreować działania podejmowane w szeroko rozumianej sferze bezpieczeństwa. Ich wyjątkowość, polegająca na interdyscyplinarnym łączeniu wielu dyscyplin naukowych z praktyką działania, pozwala odgrywać szczególną rolę w systemie bezpieczeństwa państwa.

Druga część materiałów konferencyjnych zawiera syntetyczny zbiór podstawowej wiedzy z zakresu edukacji obronnej, (…) opracowanie może być z powodzeniem wykorzystywane w procesie dydaktycznym uczelni zajmujących się problematyką bezpieczeństwa państwa i edukacji obronnej.

– z recenzji prof. dr hab. inż. Romana Kulczyckiego

Powszechnie wiadomo, że na administracji publicznej ciąży ogromna odpowiedzialność za bezpieczeństwo ludzi. Jednym z warunków sprostania temu obowiązkowi jest posiadanie wiedzy, między innymi z zakresu edukacji obronnej, którą zawiera to właśnie opracowanie.

– z recenzji prof. dr hab. Jacka Pawłowskiego

Gawrych Roman

Rok wydania: 2007

Liczba stron: 120

ISBN 978-83-921- 930-7-5

cena 13 zł

(…) autor pracy, w wyniku analizy kolejnych zagadnień, formułuje interesujące i ważne dla współczesnej polskiej szkoły wnioski dotyczące udoskonalania i usprawniania jej funkcjonowania: organizacji, zarządzania, podnoszenia kwalifikacji kadry kierowniczej w oświacie, kompetencji nauczycieli, nowatorstwa w ich pracy, sposobów motywowania nauczycieli do pracy, ale także źródeł trudności na jakie napotyka współczesna szkoła.

– z recenzji prof. dr hab. Jadwigi Izdebskiej

(…) poza tym lektura tej publikacji zachęca Czytelnika do stawiania nowych pytań o obszary zaniedbań lub zaniechań w polskiej oświacie oraz możliwości jej naprawy. Praca ta może być wartościową pozycją szczególnie dla studentów pedagogiki i nauczycieli praktyków i może być punktem wyjścia do dyskusji na temat budowania nowej filozofii edukacji jako podstawy do budowania jej szczegółowej koncepcji. Problem ten jest w polskiej polityce oświatowej od lat bagatelizowany lub, co najwyżej, wyraża się we wspomnianym już tzw. „drobnym majsterkowaniu” przy tak złożonym i skomplikowanym mechanizmie, jakim jest system oświaty (…)

– z recenzji dr Janiny Uszyńskiej-Jarmoc

Puliński Andrzej Jarosław

Rok wydania: 2007

Liczba stron: 191

ISBN 978-83-921930-3-2

cena 20 zł

Celem opracowania jest ukazanie działalności konspiracyjnych organizacji młodzieżowych, ich struktur, genezy powstania, obszaru działania i oddziaływania na otoczenie. Przedstawiono także zależności pomiędzy decyzjami, wyborami nauczycieli i młodzieży o przynależności do opozycyjnych struktur a istniejącą rzeczywistością polityczną i ideologiczną ówczesnego państwa. Ważnym celem było ukazanie konsekwencji dokonanych wyborów, a więc aresztowań, śledztw, procesów karnych, wyroków i miejsc odbywania kary. Przedstawiono także zagadnienia aktywności młodzieży uczestniczącej w konspiracji na tle marazmu i oficjalnej sztampy panującej w organizacjach legalnych. Jednym z głównych celów była także próba stworzenie wyczerpującego opracowania, dzięki któremu możliwe będzie ukazanie tej części historii oświaty i wychowania w regionie warmińsko-mazurskim, która nie znalazła swojego opracowania w dotychczasowej literaturze historyczno-pedagogicznej.

Ramy chronologiczne pracy wyznaczają dwie skrajne daty. Pierwsza to rok 1945, będący datą włączenia południowej części dawnych Prus Wschodnich do Polski, drugą zaś rok 1956 stanowiący przełom w życiu politycznym i społecznym naszego kraju, potocznie nazywany „odwilżą”.

Pierwszy okres obejmujący lata 1945-1948 charakteryzował się bowiem dużą aktywnością pracowników oświaty w legalnych strukturach opozycyjnych (PSL), zaś działalność grup młodzieżowych pozostawała marginalna. Ten stan rzeczy uległ diametralnej zmianie po 1948 roku. Kiedy to władze przystąpiły do tzw. „ofensywy ideologicznej” w oświacie, która była częścią procesów stalinizacji życia społecznego i politycznego w kraju. Drugi okres w pracy obejmuje lata 1949-1956, kiedy to szybko zaczęła wzrastać liczba nielegalnych organizacji młodzieżowych, a aktywność opozycyjna pracowników oświaty poza nielicznymi wyjątkami, praktycznie zamarła.

– ze Wstępu Andrzeja Jarosława Pulińskiego

(red.) Rogalski Eugeniusz

Rok wydania: 2007

Liczba stron: 316

ISBN 978-83-921930-2-4

cena 27 zł

Współczesna pedagogika – nie tylko w Polsce – stanęła na rozdrożu ideowym, próbując konstruować nowe sposoby myślenia, nowe koncepcje wychowania i nauczania, które byłyby zgodne ze współczesnym pojmowaniem rozwoju człowieka zdolnego do funkcjonowania w obecnej rzeczywistości. (…)

Współczesna pedagogika – we wszystkich prawie jej kierunkach i odmianach zakłada uznanie podmiotowości ucznia, integralnego wymiaru jego osobowości, autonomii, indywidualnej drogi rozwoju. Działalność edukacyjna powinna sprzyjać osiąganiu przez młodzież określonych kompetencji intelektualnych, emocjonalnych, twórczych oraz kształtowaniu postaw i systemu wartości.

(…) Wielość współczesnych kierunków pedagogicznych powoduje, iż zakłada się ciągły wybór między nimi wyrażający się pluralizmem pedagogicznym. Pluralizm – zdaniem teoretyków wychowania – stanowi różnorodność odmian form, kierunków i stylów. Są to ogólne atrybuty wielostronnego rozwoju współczesnej pedagogiki. Fakt ten sprawia, iż w zakresie propozycji całokształtu procesu nauczania i wychowania brak jest jednolitego stanowiska akceptowanego przez środowisko nauczycieli – wychowawców. Trwa na ten temat ogólnopolska, wielowątkowa dyskusja. Wkładem do niej jest niniejsza publikacja.

Poszczególne artykuły stanowią próbę określenia kondycji współczesnej pedagogiki w aspekcie teoretycznym i praktycznym.

Nie wyczerpano oczywiście wszystkich kwestii związanych z tą problematyką ale zaprezentowano wiele interesujących stanowisk i poglądów.

Publikacja ta jest adresowana do nauczycieli – wychowawców wszystkich szczebli szkolnictwa, do studentów i rodziców, do wszystkich, którzy interesują się problemem edukacji młodego pokolenia.

– z Wprowadzenia Eugeniusza Rogalskiego